De week van de werkstress 2023 begint vandaag. Stress is niet iets dat je ‘even’ tijdens de lunch bespreekt. Voor veel werkgevers is het een lastig onderwerp. Deze week schrijven we 3 blogartikelen over werkstress. In dit eerste blog beginnen we bij de basis: wat is werkdruk, wat is werkstress en wat zijn de oorzaken, gevolgen en signalen hiervan?
Als werkgever wil je natuurlijk niet dat je werknemers een te hoge werkdruk ervaren. Toch blijft het soms ingewikkeld om de werkdruk onder controle te krijgen. Voor iedereen is de grens tussen een gezonde en ongezonde werkdruk anders. De een kan met gemak veel verantwoordelijkheid en een hoge tijdsdruk aan, terwijl de ander daar juist heel gestrest van raakt.
Wat is werkdruk?
Werkdruk en werkstress zijn twee verschillende begrippen. Werkdruk is de druk die medewerkers ervaren op het werk. Deze werkdruk is niet per se slecht. Sterker nog, werkdruk kan ook prestatieverhogend werken. Wanneer de spanning te groot, te vaak of te lang is, kan werkdruk omslaan in werkstress.
De balans tussen werkbelasting en de belastbaarheid van je werknemer is bij een te grote werkdruk verstoord. Werkdruk kan leiden tot stress en ziekteverzuim en uiteindelijk tot langdurige uitval, een burn-out en mogelijk zelfs arbeidsongeschiktheid.
Wat is werkstress?
Werkstress is de reactie op bijvoorbeeld een te hoge werkdruk. Medewerkers ervaren dan stress door of tijdens het werk. Werkstress hoeft niet per se te ontstaan door werkdruk, ook andere factoren zijn hierop van invloed. Werkstress kent dus meerdere oorzaken.
Stress is per definitie niet ongezond. Het helpt namelijk om beter te presteren. Het is wel belangrijk dat je daarna kunt herstellen van de stress. Als er te veel momenten zonder herstel van stress zijn, dan gaat het mis. De stress stapelt zich op en dan is er sprake van ongezonde stress.
Stress op het werk is nummer 1 oorzaak van verzuim in Nederland. Meer dan een miljoen mensen loopt jaarlijks het risico op een burn-out en andere werkgerelateerde psychische aandoeningen.
Oorzaken van werkstress
Te veel werk, te weinig tijd, conflicten met collega’s, een onduidelijke taakomschrijving, een te moeilijke taak of juist gebrek aan waardering van een leidinggevende: zomaar een aantal oorzaken van werkstress. De stress hoeft niet alleen veroorzaakt te worden door de werksituatie.
Ook omstandigheden buiten het werk hebben invloed op werkstress. Denk aan medewerkers die ook mantelzorg geven, te maken hebben met financiële problemen of privé iets heftigs meemaken, zoals een scheiding of overlijden in de familie. Dit soort factoren eisen veel aandacht op van een medewerker.
Oorzaken van werkstress kunnen zijn:
- Hoge werkdruk (door te moeilijk of te veel werk);
- Te makkelijk werk (dus een te lage werkdruk);
- Onduidelijkheid over taken;
- Niet gewaardeerd voelen;
- Conflict met een collega of leidinggevende;
- Factoren in privésfeer (mantelzorg, financiële problemen, scheiding, ziekte of overlijden);
- Of: een combinatie van bovenstaande factoren.
Gevolgen van werkstress
Neem stress op het werk bij jouw medewerkers altijd serieus. Werkstress is een negatieve emotie en beperkt de focus en concentratie tijdens het werk van jouw medewerker. Dit leidt tot minder werkplezier, vermoeidheid, somberheid of een lagere productiviteit.
Werkstress veroorzaakt gezondheidsklachten zoals hoofdpijn, een verhoogde bloeddruk, piekeren, opgejaagd voelen, geïrriteerd raken, slecht slapen, concentratieproblemen en - wanneer de werkstress blijft aanhouden - mogelijk een burn-out.
Herken de signalen van stress
Het vroegtijdig herkennen van signalen van stress is stap 1. Welke signalen kan je als werkgever herkennen?
Lichamelijke symptomen, de werknemer...
- voelt zich moe en heeft een lagere productiviteit;
- heeft een lagere weerstand en is vaker verkouden of ziek;
- heeft meer lichamelijke klachten zoals hoofd-/rug-/nekpijn.
Psychische symptomen, de werknemer...
- is somberder, vaak ontevreden en sneller geïrriteerd dan anders;
- is vaker betrokken bij conflicten;
- piekert meer en heeft minder werkplezier;
- is vergeetachtiger en neemt moeilijker besluiten;
- heeft een verminderde concentratie.
Gedragsverandering, de werknemer...
- komt steeds vaker te laat of gaat vaker eerder weg;
- meldt zich vaker ziek;
- maakt steeds meer fouten;
- is steeds chaotischer;
- eet slechter, ongezonder of rookt meer.
Stress op het werk bespreekbaar maken
In het teken van de week van de werkstress plaatsen we later deze week een blog over het bespreekbaar maken van werkstress op het werk. Hierin geven we je 5 praktische tips hoe jij als werkgever hier invulling aan kunt geven.
Daarnaast schrijven we deze week een artikel waarin we 5 tips rondom werkstress aan werknemers geven.
Let’s talk about stress!